Monday, January 7, 2008

RBC

RBC...
Coxdandir bu shirket haqqinda yazmaq isteyirdim... cunki onlara cox boyuk hormet edirem ve hesed apariram, bezen duzgun biznes model ve sxemlerden istifade etmeseler bele.
Demeli ushaqliq dostlari Dmitriy Belik ve Aleksandr Morgulchik 1993-cu ilin mayinda valyuta kurslari bulleteni hazirlayib shirketlere paylamaga bashlayirlar, ayliq abune haqqi 100$ olan bu bulleten onlara o vaxt ucun xeyli pul getirmeye bashlayir, cemi bir aya abunecilerin sayi 100-u kechir. Il erzinde gosterdikleri fealiyyet neticesinde ilk olaraq heftelik analitik icmallar, sonra ise fond bazari haqqinda bulleten buraxmaga bashlayirlar. 1994-un payizinda Sankt-Peterburqda filiallari achilir. Il erzinde analitik departament yaradilir, perspektivli gencler ishe devet olunur (sonralar bir chox ishchi diger shirketlere rehber vezifelere kechir).
1995 yanvarda ilk Illik yekun hesabat bulleteni hazirlanir. Hemin ilin mayinda Rusiya informasiya merkezlerinden ilk olaraq oz internet-serverini yaradan shirket olur. Payizda saytin ingilis dilli versiyasi ve Merkezi Bankla banklar haqqinda melumatlari elde etmek uzre muqavile imzalanir. 1995ci ilin elametdar hadisesi ilin sonunda mushterilerin sayi 1000-i otub kechir.
1996ci ilde boyuk maliyye dovru RBK-ya bazarlara daha derinden girmeye komek edir, onlar fond bazarinin indeksini hesablamaga bashlayirlar (gelecekde bu indeks bir choxlarini varli edir). Ilin sonunda Rusiya fond bazarinda emeliyyatlar etmek ucun online versiya tertib olunur, bir ay sonra ise texniki analiz imkani yaradilir.
1997 ili de ugurlu olur, Rusiyanin 10-a yaxin neheng ticaret meydanlarindan online olaraq yayim, ilk xeber lentlerinin yaradilmasi ve gunluk 1000(!) ziyaretcinin daxil oldugu saytin desteyine ayrilan kulli miqdarda vesait. 2 il sonra mushterilerin de sayisi iki defe artaraq 2000-i kechir.
1998de RBK shirket ucun 512 kb-liq ayrica internet kanaldan yararlanmaga bashlayir. Hemin ilin yayindan etibaren bir chox xeberler pulsuz yayinlanmaga bashlayir. Rusiya krizisinden once ilk iqtisadi oyunlar teqdim eden RBK, krizisden sonra en cox ziyaret olunan sayt olur. Saytin operativliyi ona istinadlari coxaldir, bunun neticesi olaraq shirket tecili qaydada 1 Mbit/s suretli kanala kechir. Cemi bir aya ise kanal 3,2 Mbit/s kimi artirilir. Hemin vaxt Dow Jones Markets ile muqavile imzalanir. 1998 noyabrinda qara bazardaki valyuta qiymetleri de eksini bu saytda tapmaga bashlayir. Ziyaretlerin sayi 3 milyonu kechir.
1999 ilinden etibaren tekce iqtisadi deyil, artiq siyasi xeberlere de genish yer ayrilmaga bashlanir (etibarli menbeler shirketin Putin bashciliginda Rusiya hokumeti ile ortag ishlemeye bashlayirlar). Ilin sonuna kimi shirket bashqa sektorlardan da xeberlere yer vererek, getdikce gelecekde yeni departamentlerin esaslarini qoymaga bashlayir. Noyabr ayinda Lujkovun onlayn-konfransi ziyaretchilere teqdim olunur. Ilin sonunda shirket Ramblerle birge "Internet layihelerin uguru" adli konfrans teshkil edir.
2000 ili Ukrayna fond bazari ile melumat mubadilesi haqqinda muqavilenin imzalanmasi ile bashlayir. 2000 ilinin yayinda ilk defe olaraq internet vasitesile nagd valyutanin sifarishi kimi xidmetler teqdim olunmaga bashlanir. Hemin ilden wap versiya teqdim edilir. Internet layihelerin ugurlari bir chox shirketleri onlara web-layihelerini hazirlamaqda muraciet etmeye vadar edir. Shirket qisa muddet erzinde bir chox nehengleri oz mushterisine chevirmeyi bacarir. 2000 iliin payizinda virtual ishle temin olunma xidmeti teqdim olunmaga bashlanir. 2000 Olimpiadasina olan genish maraq sport bolumunun yaranmasina sebeb olur. Hemin muddet erzinde muhum tenderlerde qalib cixmagi bacaran RBK banklararasi chat portalini yaradir. 2000 ilinin oktyabrinda www.informer.ru sayti fealiyyete bashlayir. Hemin ay RBK internet-holdinq olur.
2001 ilinden etibaren bir cox shirketlerin resmi partneri olmagi bacaran shirket Rusiyada internet uzre mahirler kimi taninmaga bashlanir. Aprelde shirket online-shop layihesini teqdim edir. Getdikce Yellow pages ve Turizm bolumleri achilir. Hemin dovr erzinde RBK bir chox domen zonasinda domenlerin registrasiyasi ile meshgul olur, chox sayda internet saytlar sifarishi qebul edir. Hemin ilin noyabrinda autonews.ru layihesi ishiq uzu gormeye bashlayir. Shirkete yenice gelmish German Kaplun inkishaf tempini bir az daha suretlendirir.
2002 yanvar ayinda 5ballov.ru (tehsille bagli) layihenin starti verilir. Yazda RBK hostinq merkez achir. Ilin sonuna dogru ilk IPO etmish rus shirketi bazar arashdirmalari layihesini teqdim edir.
2003 ilinin fevralinda online qezet RBC Daily fealiyyete bashlayir. Yayda ise adnet.ru layihesi ishiq uzu gorur. Bundan elave shirketin RBK-TV televiziya kanali oz yayimina bashlayir. Sentyabr ayinda seminarlar bolmesi achilir. Ilin sonuna RBK 1000-den artiq marketinq arashdirmasi aparir ve Deloitte-in yuksek texnologiyalar uzre fealiyyet gosteren shirketler arasinda inkishaf tempine gore ilk 50-ye daxil olunur.
2004 ilinin yazina shirket reytinq bolumu ve quote.ru layihesi ile chixir. Mayda 500 marketinq arashdirmasi online satisha cixarilir. Yayda RBK-TV Ukrayna ve Qazaxistanda yayimlanmaga bashlayir. Yayin sonuna shirket "Ilin brendi" musabiqesinin huquqlarini, Bloomberg ile emekdashligi elde edir. TV yayim ise Baltikyani olkeleri de ehate etmeye bashlayir. Oktyabrda biznesin satishi bolumu ziyaretchilerin istifadesine verilir.
2005 ilinin yanvarinda dashinmaz emlak bolumu achilir. Fevralda CNBC kanalinda RBK-TV-nin verilishleri yayinlanmaga bashlayir. Ilin sonuna kimi newsmonitor ve istehlak bazarinin xeberleri bolumlerine start verilir.
2006 fevralda RBK xeberlerin neshrini online olaraq deyil, hem de ki, chap bazarina daxil olur. Martda Ukrayna temsilchiliyi achilir. Iyunda ise style bolumu fealiyyete bashlayir. Yayin sonuna rbk.kredit bolumu ilk addimlarini atmaga bashlayir. Jurnaldan elave ilin sonuna RBC Daily qezetinin neshrine bashlanilir. Noyabrda ise adworker.ru sayti ishe bashlayir ve shirket IT-biznesi ayrica musteqil biznes kimi shirketden ayirmaq qerarina gelir.
2007 ilinde globus layihesi fealiyyete bashlayir. Aprel ayinda ise loveplanet.ru sayti elde edilir. Yayda shirket CNN-in en yaxshi biznes reportaj musabiqesinin qalibi olur. Oktyabrda shirket memori.ru ve aeterna.ru saytlarina sahib olur. Bir ay once ise shirket The Economist ile muqavile imzalayaraq, meqalalelere ekskluziv istifade huququnu elde edir.
Shirketin bu gune olan kapitalizasiyasi 1 milyard 150 milyon dollar teshkil edir. Butun bu sadalanan layihelerden elave shirket hh.ru, anekdot.ru, lbn.ru ve onlarla diger layihelere birbasha ve ya dolayisi yolla sahibdir. Rusiya internet reklam bazarinin 70%-inden coxu RBK-nin elinde cemlenib (kagiz uzre praysa gore). Shirketin fealiyyeti cox gozel olsa da, bir cox reqemler bezen shishirdilir, lakin bu onlara etimadi yene de azaltmir. Shirket Rusiya hokumetine qarshi qerezli, kesici tenqidle yazilar yazmir ve bununla da oz fealiyyet yolunda hele ki, yashil ishiq gorur.

6 comments:

Aygün İslamzadə said...

Qwerty, ehsen. Rbc haqqinda bilmediklerimi oyrendim. Bildiyim hech ne yox idi desem yalan olmaz. Teshekkurler.
Iki dene iradim var amma. Bir dizaynla bagli, tund rengin ustunde achiq herfler oxumaq chetin ve yorucudur.. Ikincisi, bizi bir daha bu qeder gozletme. :)

qwerty said...

Sagol Aygun, inshAllah bir yaxshi dizayn ederik de, day sensen ))), gozletmeye gelince... mmm.... onda gerek indiden novbeti yazinin movzusunu deyim, onlardan yazim. Bu defe online-shop layiheleri haqqinda yazacam.

Aygün İslamzadə said...

Gozleyecem...
Online shop deyendə amazon.com ağla gəlməyə bilməz..
Növbəti dayanacaq ordamı?

qwerty said...

Ola da biler, olmaya da...

analyst said...

Salam qwerty. Lütfən, İMHO sözünün mənasını açarsanmı?

qwerty said...

In My Humble Opinion